Mimo, że nowoczesne kotły na paliwa stałe są znacznie bardziej oszczędne, emitują mniej substancji szkodliwych (spalanie ekogroszku zamiast węgla) i wymagają mniejszego nakładu pracy, to jednak coraz częściej zostają wypierane przez nowoczesną instalację gazową. Przyjrzyjmy się więc wadom i zaletom takiego przedsięwzięcia.
Tradycyjne kotły na paliwa stałe różnią się między sobą przede wszystkim sposobem palenia. Te z górnym spalaniem przeznaczone są przede wszystkim do spalania koksu i węgla. Największą ich wadą jest brak kontroli nad procesem spalania. Paliwo pali się od razu (cały wkład) bez możliwości jego regulacji, a moc kotła zmienia się proporcjonalnie do wielości warstwy węgla. Bezsprzecznie ich wadą jest również to, że bardzo niewielka ilość ciepła przekazywana jest do instalacji grzewczej, zaś znaczna jej część ulatuje wraz z dymem.
Inaczej funkcjonują kotły ze spalaniem dolnym, które przeznaczone są przede wszystkim do palenia drewnem (i jego pochodnymi). Są znacznie bardziej opłacalne w użytkowaniu, gwarantują mniejsze zużycie paliwa i wyższą sprawność palenia. Zaletą jest również możliwość regulacji dopływu powietrza do paleniska i tym samym sterowanie procesem palenia paliwa. Mimo, że regulacja ta nie jest aż tak znakomita jak ma to miejsce w przypadku kotłów gazowych, to jednak daje możliwość zmniejszenia zużycia paliwa i uzyskanie stabilnej temperatury.
Każdy kocioł na paliwa stałe wymaga jednak systematycznej obsługi, w tym dostawy paliwa, a także usuwania popiołu. Nawet, jeśli jest wyposażony w automatyczny podajnik paliwa, niezbędna jest jego systematyczna kontrola. Konieczne jest również posiadanie kotłowni umożliwiającej składowanie opału i częste przeprowadzanie kontroli przewodów dymowych (4 x w roku) i wentylacyjnych (1 x w roku).
Kotłownie węglowe to nie tylko spory problem dla właściciela ogrzewanego domu, ale również dla środowiska, do którego przedostają się duże ilości szkodliwych produktów ubocznych spalania paliw. Te cechy stają się często katalizatorem przeprowadzenia zmiany instalacji centralnego ogrzewania na gazowe.
Za inwestycją zmiany instalacji c.o. na gazową przemawia przede wszystkim:
- wygoda i całkowita bezobsługowość,
- brak konieczności posiadania kotłowni i pozbywania się popiołu,
- możliwość ogrzania nie tylko pomieszczeń, ale również wody użytkowej poza sezonem grzewczym,
- łatwa regulacja temperatury.
Zdecydowaną wadą takiego przedsięwzięcia jest jednak koszt jego przeprowadzenia a także (w niektórych miejscach) ograniczenie dostępu do sieci gazociągowej.
Decydując się na wymianę instalacji centralnego ogrzewania należy liczyć się z koniecznością przeprowadzenia następujących czynności:
- Zakup kotła gazowego. Zaleca się kupno nowoczesnego kotła kondensacyjnego, którego sprawność grzewcza jest zwykle około kilkanaście procent wyższa od tradycyjnego, a tym samym zmniejsza się zużycie gazu. Nie trzeba się jednak martwić o konieczność wyposażenia kotłowni o dodatkowy zbiornik wzbiorczy, pompę i zawór bezpieczeństwa, bowiem nowoczesnego kotły posiadają już wbudowane wszystkie systemy zabezpieczeń.
- W zależności od upodobań (lub ilości miejsca) można kupić kocioł z dodatkowym zasobnikiem wody, z zasobnikiem zintegrowanym z kotłem, a także kocioł dwufunkcyjny bez zasobnika – z przepływowym podgrzewaczem wody.
- W przypadku zmiany paliwa na gazowe konieczna jest również modernizacja komina (z cegły), do którego należy zainstalować specjalny wkład z ceramiki lub stali kwasoodpornej.
- W przypadku braku podłączenia do miejskiej sieci gazociągowe, konieczne jest również wykonanie przyłącza.
- W celu zwiększenia wydajności ogrzewania gazowego i zmniejszenia kosztów warto również rozważyć wymianę starych żeliwnych grzejników o dużej pojemności na nowoczesne (płytowe, aluminiowe) o niskiej pojemności.
- Koszt wymienny instalacji centralnego ogrzewania jest zróżnicowany w zależności od rodzaju kotła, a także od posiadania przyłącza do sieci gazowej i wynosi od kilku do kilkunastu tysięcy złotych.